Onat Kutlar ve “Yeter ki Kararmasın” Daver Darende Yazdı

ONAT KUTLAR VE “YETER Kİ KARARMASIN”

Daver Darende

30 Aralık 1995 günü İstanbul’da Taksim Meydanı’nda The Marmara Oteli’nin kafesinde akşam saatlerinde bir bomba patladı. Eleştirmen, Senarist, Öykü Yazarı, Türkiye’de Sinematek’in kurucularından ve ilk yöneticilerinden Onat Kutlar ağır yaralandı, 11 Ocak 1996 günü yaşama veda etti.

Onat Kutlar aynı zamanda büyük bir deneme ustasıydı. Şimdi aramızda olmayan değerli Yazar – Yayıncı Erdal Öz, Onat Kutlar’ın başyapıtı olan “Yeter ki Kararmasın” adı altında topladığı mektupları okurken şunları yazmış:

“Ustaca bir kurguyla ve her mektubun konusunu, konumunu, yerini çok önceden tasarlamış da yazmışsın gibi mektuplar biçiminde oluşan bir anlatı bütünü yaratmışsın. Kaç kere okudum kitabını ve altını çizdiğim ne kadar çok yer oldu.”

“Yeter ki Kararmasın” benim de elimden bırakmadığım kitaplar arasında yer alır. Her mektup ayrı bir ders niteliğindedir. Bir ozanın sözcükleridir Onat Kutlar’ın mektupları. Mektupları okudukça Kutlar’ın gözlem gücüne, şiirsel diline hayranlık duymaya başlarsınız. O, mektuplarında yalnız bir deneme ustası değil, anlatım gücü yüksek bir ozandır. Yazdıkları herkese yazılmış mektuplardır. Usta bir yazarın ürünüdür. Duygu yüklüdür, içtendir. Erdal Öz’ün dediği gibi umudu ve bilinci paylaşan mektuplardır.

Lorca’dan söz ederken Granada başlıklı mektubunda şunları yazar:

“Ölüme rağmen. Diyordu ki Lorca, “İspanya’da bir ölü, yeryüzünün hiçbir yerinde olmayacak kadar canlıdır.” Yüzünün profili, bir ustura gibi keser geleceği…”

Granada başlıklı mektubunda Onat Kutlar’ın sözleri şiirseldir.

“Lorca öldürüldüğü yıl doğdum ben. Avlumuzun karanlık mutfağının önünde, duvarda kocaman bir yasemin ağacı vardı. Daha birçok avluda olduğu gibi.”

“Yeter ki Kararmasın”a Nâzım’ın dizeleri ile başlıyor Onat Kutlar yazısına:

“…

İçerde gülü bahçeyi

düşünmek fena

dağları deryaları

düşünmek iyi”

13 Aralık 1983 yılında yazısının son bölümünü de yine Nâzım’la bitirir.

“…

İçerde bir tarafınla

yapyalnız kalabilirsin

kuyunun dibindeki taş gibi

fakat öbür tarafın

öylesine karışmalı ki

dünyanın kalabalığına

sen ürpermelisin içerde

dışarda kırk gündür

yerde yaprak kıpırdasa”

Onat Kutlar’ı saygı ve artan bir özlemle anıyorum.

telgrafhanesanat.org