PETER İLYİÇ ÇAYKOVSKİ ÜZERİNE… – Daver Darende yazdı.

PETER İLYİÇ ÇAYKOVSKİ ÜZERİNE…

Daver Darende

Cumhuriyet gazetesinin 16 Ocak 2018 tarihli sayısında “Çaykovski de hedef olursa…” başlıklı ilginç haber dikkatimi çekti. Kültür ve Turizm Bakanı Çaykovski’den söz ederken şu değerlendirmeyi yapıyor:

“Cumhuriyet elitleri kültür ve sanat alanını milletten kaçırdılar, milleti dönüştürmenin aracı olarak kullandılar.

‘Çaykovski v.s. dinletirsek millete, adam oluruz’ zannedildi. Bizim Anadolu türküleri, ezgileri, Türk Sanat Musikisi, Münir Nurettin’ler, Safiye Ayla’lar çalınmadı, icra edilmedi. Ama biz devlet olarak bir karar alacağız. İki asrın yanlışlıklarını düzeltmemiz gerekecek” (Cumhuriyet, 16 Ocak 2018)

Cumhuriyet gazetesinde yer alan bu haberi okuyunca içimi derin bir hüzün kapladı. Üç gün sonra, tümüyle rastlantı sonucu, Ankara’da CSO Konser Salonu’nda 19 Ocak 2018 Cuma gecesi Şef Alessandro Cedrone’nin yönetiminde Cumhurbaşkanlığı Senfoni Orkestrası’nın programında Peter İlyiç Çaykovski’nin si bemol, opus 74, 6. Senfonisi yer alıyordu. Dünyaca tanınan, zevkle dinlenen ve “Patetik” adıyla da bilinen bu senfoni Türkiye’de ilk kez 23 Kasım 1943’te Nazi faşizminden kaçarak Türkiye’ye sığınan, ulu önderimiz Mustafa Kemal Atatürk ile yakın dostluk ilişkileri kuran Şef Ernst Praetorius yönetiminde Cumhurbaşkanlığı Senfoni Orkestrası tarafından seslendirilmişti.

Patetik senfoni, Çaykovski’nin en ünlü yapıtlarından biridir. İnsan ruhunu okşayan, renk ve zenginlik dolu bir senfonidir.

26 Ekim 1893’te St. Petersburg’da ilk seslendirilişinin başarısızlıkla sonuçlanmasının ardından koleraya yakalanan Çaykovski’nin ölümünden birkaç gün sonra 6 Kasım 1893’te yine St. Petersburg’da Patetik senfoni tekrar çalınmış ve olağanüstü bir başarı kazanmıştı.

Patetik senfoni o gün bugün dünya konser salonlarının vazgeçilmez yapıtlarından biri olarak sanatseverleri büyülemeye devam etmektedir.

19 Ocak Cuma gecesi CSO Konser Salonu’nu tıklım tıklım dolduran sanatseverler, duygu yüklü, dinleyenlere ruh güzelliği ve zenginlik kazandıran bu senfoniyi nefeslerini tutarak dinlediler.

Büyük bir keyif duyarak izlediğim konserden sonra aklıma Albert Einstein’in şu sözleri geldi:

“İnsanlık var olduğu sürece bize bu güzellikleri yaratanlar yaşamaya devam edecektir.”

telgrafhanesanat.org