Varlık Dergisi ve Yaşar Nabi Nayır-Daver Darende’den Bir Değerbilirlik Yazısı

VARLIK DERGİSİ VE YAŞAR NABİ NAYIR

Daver Darende

Toplumumuzu derinden etkilemiş olan aydınlarımızdan birisi de Varlık dergisinin kurucusu, Yazar Yaşar Nabi Nayır’dır. Bilge insan Nayır’ın yarattığı Varlık, edebiyata gönül vermiş aydınlarımızın vazgeçemeyecekleri bir dergidir.

Varlık dergisinin, bir dönemde acımasızca kapatılan Köy Enstitüleri’nin, Halkevleri’nin boşluğunu doldurarak kültürümüze ve yazın yaşamımıza büyük katkıları olmuştur.

Varlık, 1933 yılında, genç Cumhuriyetimizin heyecan dolu yıllarında yayımlanmaya başladı. Yaşar Nabi Nayır, 48 yıl boyunca bu dergiyi yaşatmak için insanüstü çaba harcadı. Büyük bir sorumlulukla yürüttüğü Varlık yayınları kültür tarihimizin, aydınlanma döneminin Milli Eğitim Bakanı Hasan Âli Yücel’in devlet eliyle çıkardığı klasikler dizisinden sonra en değerli yayınlardı.

Değerli Yazar Haldun Taner’in dediği gibi “Yaşar Nabi Nayır, kültür varlığını sessiz bir nefer alçakgönüllülüğü ve karınca çalışkanlığı ile üstlenmiş bir aydındı.”

İkinci Dünya Savaşı sonunda dergiyi yeni şekliyle çıkarmak için büyük çaba harcadı. Bahçelievler’deki evini satıp onun parasıyla 1945 yılında Varlık Yayınlarını kurdu. Derginin yanı sıra kitaplar yayımlamaya başladı. Cahit Sıtkı Tarancı’nın “Otuz Beş Yaş” adlı kitabının ilk kez Varlık yayınları tarafından yayımlanması o yıllarda edebiyat çevrelerinde büyük yankı uyandırdı.

Yaşar Nabi Nayır, yayımladığı öyküler, romanlar ve şiir kitaplarıyla çağdaş Türk edebiyatının yayılıp tanınmasına öncülük görevini üstlendi.

Değerli Yazar Oktay Akbal Yaşar Nabi Nayır’ı şu sözlerle anlatmıştı:

“O, tek başına koskoca bakanlıkların başaramadığı işi gerçekleştiren adamdır. Bunda kuşku yok. Tanıyan da tanımayan da bunu söylüyor. Atatürk devrimlerinin, düşüncesinin, ilkelerinin, gençlik arasında yaygınlaşmasında, sevilmesinde, öğrenilmesinde Yaşar Nabi Nayır’ın hem yazar, hem yayıncı, hem dergici olarak büyük hizmeti yadsınabilir mi?”

Kültür öncüsü Yaşar Nabi Nayır’ın en büyük özelliklerinden birisi de Atatürkçülüğün her dönemde yılmaz savunucusu olması idi. Yaşar Nabi Nayır’ı saygıyla anıyorum.

telgrafhanesanat.org