Refik Durbaş’ı Uğurlarken – Günay Güner

Günay Güner

Refik Durbaş’ı Uğurlarken

Ozan Refik Durbaş’ı da yitirdik. Bir bir gidiyor dost insanlar. Elden bir şey gelmiyor.

Alan 67, Devinim, Evrim, Gösteri, Sanat Olayı, Soyut gibi dergilerden başlayarak yazınımızın belli başlı dergilerinde o güzelim şiirleri yayımlandı.

İçtenlik dolu bir ozandır, insandır Refik Durbaş. Tanıyanlar, yüz yüze görüşme olanağına kavuşanlar daha iyi bilir bu yanını. İşte o içtenliğiyle, tepeden tırnağa ozan kişiliğiyle ulusunun, ezilen insanının, çağının acılarını yaşayanların yanında olur. “Çırak Aranıyor” böylesi bir şiir değil midir?

ÇIRAK ARANIYOR

Elim sanata düşer usta

Dilim küfre, yüreğim acıya

Ölüm hep bana

Bana mı düşer usta?

***

Sevda ne yana düşer usta

Hicran ne yana

Yalnızlık hep bana

Bana mı düşer usta?

***

Gurbet ne yana düşer usta

Sıla ne yana

Hasret hep bana

Bana mı düşer usta?

(Refik Durbaş)

İnsan hakları savunusunun sözcüsüdür Durbaş’ın şiirleri. “Hücremde Ayışığı” şiiri bir mahpusun direnç arayışını çağrışımlarla işler. “Barış Koyun Çocukların Adını” başlıklı şiiri toplama kampı izleğine kadar uzanan seslenişiyle, ne yazık ki bugün de güncel. “Aylan Bebe”lerin kıyılara vurduğu bir dünyadayız. Kahrolmamak elde değil…

BARIŞ KOYUN ÇOCUKLARIN ADINI

Barış koyun çocukların adını

Oyunu sever bütün çocuklar

birdirbir, uzun eşek, körebe

bu yüzden anlamı aynıdır, değişmez

oyun sözcüğünün halkların dilinde

(Oyun koyun çocukların adını)

Savaşa karşıdır bütün çocuklar

kışın: kar altında her sabah

tükenip erise de solgun nefesi

yazın: göğsü sırmalı fabrikalarda

çarkları döndürse de yoksul alevi

savaşa karşıdır bütün çocuklar

nice ölümlerden geçmişlerdir

nice rüzgârlar içmişlerdir

gelincik tarlası çocuklar

(Emek koyun çocukların adını)

Gökyüzünün penceresinden şimdi

bir kuş havalansa

kanat çırpınışlarında

hayatın yağmalanmış sevinci

– Kuş uçar rüzgâr kalır

(Sevinç koyun çocukların adını)

Uzay denizlerinde şimdi

bir balık ağlasa

gözyaşı billurlarında

yüz bin umut kıvılcımı

– Alev uçar nazar kalır

(Umut koyun çocukların adını)

Çocuk bahçelerinde şimdi

bir çiçek açsa

hüzün sevince dönüşür

sevinç çiçeğe

– Ölüm uçar çocuklar kalır

(Mutluluk koyun çocukların adını)

Barıştan yanadır bütün çocuklar

sabah: kuşatılmış bir toplama kampında

ayrılığın tepsisini okşasa da elleri

akşam: yıldızların mor orağıyla

sessizliği devşirse de yetim öksüz sesi

barıştan yanadır bütün çocuklar

nice çığlık emmişlerdir

nice korku gezmişlerdir

yürekten hisli sevmişlerdir

güvercin harmanı çocuklar

(Devrim koyun çocukların adını)

Barışı sever bütün çocuklar

beştaş, saklambaç, elim sende

bu yüzden anlamı aynıdır, değişmez

barış sözcüğünün halkların dilinde

(Barış koyun çocukların adını)

(Refik Durbaş)

Refik Durbaşlar yalnızdır. Kaç kişi duygudaşlık kurmayı başarabilir ki…

Menzil başlıklı şiirinde yazdığı gibi, “Ölüm şaşırdı menzilini”.

Usta Ozan Refik Durbaş’ı saygıyla, sevgiyle anıyorum. Işıklar içinde uyusun.

Dünya şiirinin başı sağ olsun.

Refik Durbaş’ın Başlıca Yapıtları:

Kuş Tufanı (1971)

Hücremde Ayışığı (1974)

Çırak Aranıyor (1978)

İkinci Baskı (1979)

Çaylar Şirketten (1980)

Denizler Sincabı (1982)

Kırmızı Kanatlı Kartal (1982)

Nereye Uçar Gökyüzü (1983)

Siyah Bir Acıda (1984)

Bir Umuttan Bir Sevinçten (1984, toplu şiirler 1)

Yeni Bir Defter-Şiirler-Meçhul Bir Aşk (1985)

Adresi Uçurum (1986, toplu şiirler 2)

Geçti mi Geçen Günler (1989)

Menzil (1992)

Kimse Hatırlamıyor (1994, toplu şiirler 1)

Nereye Uçar Gökyüzü  (1994,toplu şiirler 2)

İki Sevda Arasında Kara Sevda (1994)

Tilki Tilki Saat Kaç (1995)

Düşler Şairi (1997)

İstanbul Hatırası (1998)

Kırk Dört Sıfır Dört (2007)

Hatıram Olsun – Toplu Şiirler – II (2010)

Çırak Aranıyor-Toplu Şiirler – I  (2016)

Kırık Ayna – Toplu Şiirler – II (2016)

Nar Düştü Kar Üstüne (2016)

Yaramaz Şiirler (2017)

Edebiyat Anılarda Yaşar (2018)

Refik Durbaş’a Sunulan Başlıca Ödüller:

1979 Yeditepe Şiir Armağanı

1983 Behçet Necatigil Şiir Ödülü

1993 Halil Kocagöz Şiir Ödülü

2018 Behçet Aysan Şiir Ödülü

2018 Ahmet Muhip Dıranas Şiir Armağanı

telgrafhanesanat.org