• Anasayfam Yap
      • Yazarlarımız
      • Künye
      • İletişim
Telgrafhane Sanat
    •  
    • AnasayfaAnasayfa
  • Etkinlik
  • Haber
  • Söyleşi
  • Kitap
  • Dil
  • Öykü
  • Deneme
  • Anlatı
  • Şiir
Tahsin Şimşek’in Şiire Açan Kır Karanfilleri Adlı Kitabı Yayımlandı Tahsin Şimşek’in Şiire Açan Kır Karanfilleri Adlı Kitabı Yayımlandı
Yazar-Araştırmacı Hikmet Altınkaynak Yaşamını Yitirdi Yazar-Araştırmacı Hikmet Altınkaynak Yaşamını Yitirdi
Ressam Prof. Dr. Turan Erol ve Eşi Yaşamlarını Yitirdiler Ressam Prof. Dr. Turan Erol ve Eşi Yaşamlarını Yitirdiler
İsmail Hakkı Tonguç Belgeliği Vakfı Tonguç Adına Eğitim Uygulama Ödülü Başlattı İsmail Hakkı Tonguç Belgeliği Vakfı Tonguç Adına Eğitim Uygulama Ödülü Başlattı
Zehra Tırıl’ın Yeni Öykü Kitabı “Kapıların Kışında” Zehra Tırıl’ın Yeni Öykü Kitabı “Kapıların Kışında”
2023 Yılı Ceyhun Atuf Kansu Şiir Ödülü Koşulları Açıklandı 2023 Yılı Ceyhun Atuf Kansu Şiir Ödülü Koşulları Açıklandı
Anasayfa » Deneme
Günay Güner

Direncin ve Umudun Uygar Sesi Ruhi Su – Günay Güner

Eklenme Tarihi: 1 Ekim 2018 Pazartesi Eklenme Saati: 16:09
Tweetle
Günay Güner gunayguner@gmail.com
Direncin ve Umudun Uygar Sesi Ruhi Su – Günay Güner
REKLAM

 

Günay Güner

Direncin ve Umudun Uygar Sesi Ruhi Su

Cumhuriyet tarihimizde belki de hiç olmadığı kadar umutsuzluk, bezginlik, yılgınlık egemen Türk ulusuna. Ve sessizlik… Volkanın biriken sessizliği gibi bir sessizlik. Yetmişli yıllarda, giderek seksenli yıllarda sanatçı da halk da “yalnız” değildi, kayıtsız değildi. Birbirini bilirdi, tanırdı, gerektiğinde az ya da çok yan yana gelirdi.

Bu gerçeğin en somut kanıtlarındandır Usta Ozan-Sanatçı Mehmet Ruhi Su’nun sanatı, kişiliği, savaşımı. Ruhi Su’nun yaşamı Türk aydınlanma direnişi tarihidir. Küçük yaşta anasız-babasız kalışı (giderek, bırakıldığı ailenin de onu terk edişi) emperyalizmin, Türkiye’yi işgal amacıyla çıkardığı kırımların acı sonucudur. Adana Öksüzler Yurdu yılları… Başka bir çocuk bu ağır koşullarda hızla özgüvenini yitirebilirdi. Ruhi Su özgüvenini korudu; çalıştı, yılmadı. Adana Öğretmen Okulunda, Ankara Musiki Muallim Mektebinde eğitim gördü. 1942 yılında Konservatuarı bitirdi ve Hasanoğlan Köy Enstitüsünde müzik öğretmenliğine başladı. (Ve ancak kitaplardan edinilebilecek bir dolu acı ve ilginç yaşam ayrıntısı…)

Ne ki Cumhuriyet değerlerini yok eden sözde yönetimler dönemi de başlamıştı. Mustafa Kemal Atatürk’ün kurumlarının, değerini bildiği, yeteneklerini keşfedip yetiştirdiği aydınları binbir işkenceden geçirecek, açlığa mahkum etmeye çalışacak işbirlikçi yönetimler dönemi başlamıştı. Sanki Atatürk’ün ölümünü beklemişlerdi.

Ruhi Su’nun, yeteneğine, üstün sanat gücüne dayanarak girmeye hak kazandığı sanat kurumlarından (Ankara Radyosu, Devlet Opera ve Balesinden işkencelere götürülüş…) işine son veriliyordu. Suçlama hazırdı: Komünist! Sansaryan Hanlarda ağır işkenceden, tabutluktan geçirildi Ruhi Su; yıllarca hapis yatırıldı. Hapishanede nişanlanacağı Sıdıka Umut’un da Sansaryan’da, aynı tabutlukta işkence altında bulunduğunu sonra öğrenecekti.

Daha birkaç yıl önce Türkiye’yi işgale yeltenenler, kadınına, kızına saldıranlar, köyünü, kentini yakanlar dost olmuştu artık. Kurtuluş Savaşında destek veren, dayanışan komünistler ise düşman!

Konservatuarda türkülerini dinleyen öğretmenlerinden Markovich, “Türk müziğinin bu kadar güzel olduğunun ilk defa farkına varıyorum” der. Markovich’in ulaştığı zamanın Radyo Müdürü Vedat Nedim Tör, “Basbariton Ruhi Su Türküler Söylüyor” sinyal duyurusuyla yayımlanan radyo dinletisini başlatır. Bu izlence 1942-1945 yılları arasında çok ilgi görerek sürer. Mesut Cemil ise Ruhi Su’nun işine son verir.

Ruhi Su, işkenceye alınışında, Su’yu görür görmez telefona sarılan Mahir Canova’nın payı olduğunu düşünür. İşkenceden çıktıktan sonra, yılların ardından gittiği Arthur Miller’in “Satıcının Ölümü” oyununun ardından kutlarken sarılmak istediği Cüneyt Gökçer’in sarılmamak için gerisin geri kaçışı… (Sanatçılık mı? Geçeceksiniz. Meğer ne zormuş sanatçı olmak…)

Ya Bedii Faik? Su’nun Serdari’den söylediği türkü için iş adamlarına, emniyete, tutuklanması çağrısında bulunur; kışkırtıcılık yapar.

Ruhi Su sanatını, türkü yaklaşımını çağdaş Türk ozanlarının şiirleriyle, gençliğin devrimci savaşımıyla birleştirdi; görkemli bir birikim yarattı. Ruhi Su adını kendi koyduğu gibi, özünü, kişiliğini, türkülere getirdiği yeniliği de tepeden tırnağa kendi yarattı.

İzleyen onyıllarda Ruhi Su’yu taklit etmeye çabalayan opera sanatçıları bile başaramadılar. Su, taklit edilemez; ondan ancak esinlenilir, öğrenilir. Su, müzik anlayışını anlayanların her zaman tinsel öğretmenidir.

Müzikbilimci Ahmet Say, Ruhi Su’nun türküleri söyleyiş biçimini Alman liedlerinin söylenişine benzetir.

Faşist kurşunları altında öldürülen Eleştirmen-Sanat Tarihçisi Doç. Dr. Bedrettin Cömert, Ruhi Su’nun türküleri, denetlenen, eğitimli bir duygu anlayışıyla seslendirdiğini özellikle vurgular.

Ruhi Su korolara çok önem verdi. Yaşamının her döneminde korolar oldu. “İlk koro çalışmasını 1936’da kurduğu Müzik Öğretmenliler Korosu ile gerçekleştirir. Koronun başına öğretmenleri Ahmet Adnan Saygun vardır. Koronun adı, döneme ait belgelerde, Ses ve Tel Birliği Korosu olarak geçer.” Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesinde kurduğu ve yönettiği koro ikinci korosudur. “Ruhi Su, hapishane yaşamı boyunca da kısa dönemli koro çalışmaları yapar.

Altmışlı yılların sonuna doğru, Boğaziçi Üniversitesi öğrencilerinden de bir koro kurar.

Gezilerinde ve dost sohbetlerinde koro oluşturup türküler söylemeyi bir yaşam biçimine dönüştürür.

1964 yılında bir festivalde, arkasında bir çocuk korosu ile sahnededir…

1974 yılında, Dostlar Tiyatrosu oyuncularından bir koro kurar. Bu birliktelikten çok mutlu olan Genco Erkal ve arkadaşları, yeni bir koro kurmasını önerirler.

Ruhi Su’nun en önemli korosu, 1975’te Dostlar Tiyatrosu önerisiyle ve bünyesinde, ilk üyelerini sınavla seçerek kurduğu Dostlar Korosu’dur. O sıralarda, Sümeyra Çakır da, Ruhi Su’dan ders almaktadır. Aynı yıl, Sümeyra da korist olarak, Dostlar Korosu’na katılır.

Dostlar Korosu, Ruhi Su yönetiminde, çoksesli türkü çalışmalarının ilk örneklerini, iki sesli türküleri seslendirdiği konserlerde vermeye başlar.

1976’nın sonunda El Kapıları, 1977’de Sabahın Sahibi Var, 1978’de Semahlar uzunçalarında Dostlar Korosu, Ruhi Su’ya eşlik eder. Karşılaşılan nice güçlüğe karşın, çok sayıda konser verirler. 1980 yılında 12 Eylül darbesinin baskıcı yönetimi altında çalışmalarına ara vermek zorunda kalırlar. Bu suskunluk, Ruhi Su’nun aramızdan ayrıldığı 1985 yılına kadar sürer.” https://www.ruhisu.org.tr/ruhi-su/

Dostlar Korosu günümüzde yeniden bir araya geldi. Hem türkülerimizi hem de Ruhi Su’nun büyük anısını yaşatıyorlar.

Özellikle yetmişli yılların gençliği türküleri ve türkülerin doğru söylenişini Ruhi Su’dan öğrendiği gibi bugünün gençliğinin de Ruhi Su’dan öğreneceği çok ama çok şey var.

 

telgrafhanesanat.org

 

 

 

Etiketler:
Ruhi Su
2018 yılı Nafi Atuf Kansu Eğitbilim Araştırmaları Ödülü’nü kazananlar belli oldu 
1. Çankaya Kitap Buluşması sürüyor
Facebook'ta Paylaş Twitter Paylaş Google+'da Paylaş Tumblr
6 Şubat 2023 Yersarsıntısı, Günay Güner Günay Güner 6 Şubat 2023 Yersarsıntısı…        &...
6 Şubat 2023 Yersarsıntısı, Günay Güner
Dil Bayramımız 90 Yaşında; Kutlu Olsun! – Günay Güner Bilge Önder Mustafa Kemal Atatürk öyle kapsamlı bir devrimin yapıcısı ki bu başarıya nası...
Dil Bayramımız 90 Yaşında; Kutlu Olsun! – Günay Güner
Ressam-Yazar-Ozan Ümit Sarıaslan’ın Ardından-Günay Güner Günay Güner Ümit Sarıaslan’ın Ardından        &n...
Ressam-Yazar-Ozan Ümit Sarıaslan’ın Ardından-Günay Güner
Ağustos, Acılı Ay – Günay Güner Her günümüz yıkımlarla dolu. İnanılır gibi değil. karabasan gibi... Dante'nin cehennemi a...
Ağustos, Acılı Ay – Günay Güner

Yorum Kapalı.

Yazarlarımız

  • A. Celal Binzet
    Günümüz Karmaşası-A. Celal Binzet A. Celal Binzet
  • A. Cengiz Büker
    Rainer Maria Rilke, Sonbahar, Çev. A. Cengiz... A. Cengiz Büker
  • A. Tarık Emre
    Yedirmem Size Etleri- A. Tarık Emre (öykü) A. Tarık Emre
  • Bahattin Gemici
    Aydınlanma Savaşçısı Server Tanilli-Bahattin Gemici Bahattin Gemici
  • Celal İlhan
    Sanat Olmazsa Olmaz mı, Niçin Yazarız?-Celal İlhan Celal İlhan
  • Daver Darende
    Büyükelçi Korkmaz Haktanır’ın Anısına Saygı-Daver Darende Daver Darende
  • Ertuğrul Efeoğlu
    Söylem ile Eylem Ertuğrul Efeoğlu
  • Günay Güner
    6 Şubat 2023 Yersarsıntısı, Günay Güner Günay Güner
  • Işık Kansu
    KİBELE Mİ TAŞ OCAĞI MI? Işık Kansu
  • Metin Turan - BELLEK
    ÇAĞDAŞ İRAN ŞİİRİ VE FURÛĞ ÜZERİNE KISA... Metin Turan - BELLEK
  • Mucize Özünal
    Çin Odasına Girenler ve Çıkanlar – Mucize... Mucize Özünal
  • Nazım Mutlu
    “Sosyal ve Kültürel İktidar!” Nazım Mutlu
  • Öner Yağcı
    AYDINLIK BİR YAŞAM YOLUNDA EDEBİYATIMIZ Öner Yağcı
  • Sultan Su Esen
    Türkiye’de Alevi Olmak Sultan Su Esen
  • Tahsin Şimşek
    Bu Sizin Türkçeniz Olabilir mi? Tahsin Şimşek Tahsin Şimşek
  • Tamer Uysal
    Yeşilçam’ın Beyaz Filmleri: Uludağ ve Sinema –... Tamer Uysal
  • Taylan Özbay
    ATATÜRK VE NÂZIM HİKMET: “DENİZ KIZI EFTALYA”... Taylan Özbay
  • Yaşar Atan
    Bu Kuş Ezgileri Oldukça – Yaşar Atan... Yaşar Atan
  • Yücel Çağlar - Mavi Köşe
    “Bize Öz Türkçe Yaraşır”-Yücel Çağlar Yücel Çağlar - Mavi Köşe
  • Zehra Tırıl
    Müziğin Evrenselliği – Zehra Tırıl Zehra Tırıl

Son Eklenenler

6 Şubat 2023 Yersarsıntısı, Günay Güner Günay Güner 6 Şubat 2023 Yersarsıntısı…          ...
6 Şubat 2023 Yersarsıntısı, Günay Güner
Rainer Maria Rilke, Sonbahar, Çev. A. Cengiz Büker Reiner-Maria-Rilke1İndir ...
Rainer Maria Rilke, Sonbahar, Çev. A. Cengiz Büker
Petrarca Sonnet 227, Çev. A. Cengiz Büker PETRARCA-İndir ...
Petrarca Sonnet 227, Çev. A. Cengiz Büker
Bu Sizin Türkçeniz Olabilir mi? Tahsin Şimşek Bu Sizin Türkçeniz Olabilir mi? Tahsin ŞİMŞEK TV’lerin dili de kirli, camı da! Siyasetin ve b...
Bu Sizin Türkçeniz Olabilir mi? Tahsin Şimşek
Tahsin Şimşek’in Şiire Açan Kır Karanfilleri Adlı Kitabı Yayımlandı Cemal Süreya, Türkçe için şöyle der: “Somut, dobra, düşünmeye elverişli, çağrışım ağı onarılmış ve ...
Tahsin Şimşek’in Şiire Açan Kır Karanfilleri Adlı Kitabı Yayımlandı

Dil

Bu Sizin Türkçeniz Olabilir mi? Tahsin Şimşek Tahsin Şimşek’in Şiire Açan Kır Karanfilleri Adlı Kitabı Yayımlandı “Bazı Kelimeler Çok Güzel” ya da Osmanlıca Sevisine Hizmet – Merve Yılmaz yazdı. Yazım (İmla), Noktalama Kurallarını Hiçe Saymak-Günay Güner R Harfinin Suçu Ne? Günay Güner yazdı
  1. Bu Sizin Türkçeniz Olabilir mi? Tahsin... Bu Sizin Türkçeniz Olabilir mi? Tahsin Şimşek
  2. Tahsin Şimşek’in Şiire Açan Kır Karanfilleri... Tahsin Şimşek’in Şiire Açan Kır Karanfilleri Adlı Kitabı Yayımlandı
  3. “Bazı Kelimeler Çok Güzel” ya da... “Bazı Kelimeler Çok Güzel” ya da Osmanlıca Sevisine Hizmet – Merve Yılmaz yazdı.
  4. Yazım (İmla), Noktalama Kurallarını Hiçe Saymak-Günay... Yazım (İmla), Noktalama Kurallarını Hiçe Saymak-Günay Güner
  5. R Harfinin Suçu Ne? Günay Güner... R Harfinin Suçu Ne? Günay Güner yazdı
  • Etkinlik
  • Haber
  • Söyleşi
  • Kitap
  • Dil
  • Öykü
  • Deneme
  • Anlatı
  • Şiir
  • Yazarlarımız
  • Künye
  • İletişim
Sitemizde yayınlanan her türlü yazı ve haber kaynak belirtilmeden kullanılamaz. Görüş ve önerileriniz için iletisim@telgrafhane.org adresine e-posta gönderebilirsiniz.
Copyright © 2017 - Telgrafhane Sanat, Her Hakkı Saklıdır.