• Anasayfam Yap
      • Yazarlarımız
      • Künye
      • İletişim
Telgrafhane Sanat
    •  
    • AnasayfaAnasayfa
  • Etkinlik
  • Haber
  • Söyleşi
  • Kitap
  • Dil
  • Öykü
  • Deneme
  • Anlatı
  • Şiir
Yazar-Çevirmen İlhan Cem Erseven Yaşamını Yitirdi Yazar-Çevirmen İlhan Cem Erseven Yaşamını Yitirdi
Allah Utandırmasın, Fatigül Balcı, öykü Allah Utandırmasın, Fatigül Balcı, öykü
1. Çayyolu Edebiyat Günleri Başlıyor 1. Çayyolu Edebiyat Günleri Başlıyor
İsmail Hakkı Tonguç Eğitim Uygulaması Ödülü Sahibini Buldu İsmail Hakkı Tonguç Eğitim Uygulaması Ödülü Sahibini Buldu
2023 Oğuz Tansel Çocuk Yazını Araştırma Ödülü” İçin Başvurular Başladı 2023 Oğuz Tansel Çocuk Yazını Araştırma Ödülü” İçin Başvurular Başladı
Deniz Kavukçuoğlu Yaşamını Yitirdi Deniz Kavukçuoğlu Yaşamını Yitirdi
Anasayfa » Deneme
A. Celal Binzet

Dört Renk, Dört Atlı – A. Celal Binzet

Eklenme Tarihi: 28 Nisan 2020 Salı Eklenme Saati: 20:02
Tweetle
A. Celal Binzet acbinzet@gmail.com
Dört Renk, Dört Atlı – A. Celal Binzet
REKLAM

DÖRT RENK, DÖRT ATLI

A.CELAL BİNZET

Doğrusunu söylemek gerekirse burada anlatılacak konu kişisel olarak gündemimde değildi. Bir gazete yazısı ile onun hemen ertesinde kimi bilim insanlarının televizyonlarda dillendirdiği sözcükler bu konuyu güncel kıldı.                                                            

Neydi o kavram?                                                                           

Ergin Yıldızoğlu “Küresel açlık krizi kapıda” başlıklı yazısında Dünya Gıda ve Tarım Örgütü (FAO) ve Dünya Gıda Programı’nın (WFP) Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’ne verdikleri raporda küresel gıda güvenliğinin Covid-19 salgınıyla daha da kötüleşeceği konusundaki sonuçları yorumlamış. (Cumhuriyet 27 Nisan 2020) Bir yerde söz konusu salgın nedeniyle “kutsal kitaplardakileri anımsatacak” küresel açlık krizinin kapımızda olduğu yargısı dikkat çekiyor.                                                        

Tam da bu yazının ertesi günü televizyonlardaki salgın üzerine bitmez tükenmez konuşmaların birinde bir bilim insanı, sözlerinin arasında “Mahşerin dört atlısı”na göndermede bulundu.                                           

Değini konusu Kutsal kitaplardaki dört atlı kavramının gerisinde dinsel bir içerik olduğu gerçeğini bir yana koyalım. Ancak aynı konunun değişik tarihsel dönemlerde sanatçılar için verimli bir alan olduğu gerçeğini görmezden gelemeyiz. Özellikle görsel sanatlar bakımından ilginç olmasının gerisinde yatan ana etken kutsal kitap yazarlarının dört atlıyı dört renk üzerinden simgeleştirmeleridir.                                                        

Bakar mısınız, toplumlarda görülen kötücül olayları betimlemek dört renk üzerinden yapılmışsa o noktada sanatçıya da bunun görsele dönüştürmekten başka bir iş kalmamış demektir.                             

Kısacası, simgeler üzerinden yürüyerek büyük bir toplumsal olayın izleri sürülüyor.   Anlatıldığına göre Yeni Ahit’teki Vahiy’de “Mahşerin dört atlısı” kıyamet belirtisi olarak gösterilmekte.                                                

Kuşkusuz her dinin kendince bir dünya sonu tasarımı bulunmakta. Ama tümündeki ortak kanı, ölüm sonrasında verilecek ceza ve ödül üzerine odaklanmasıdır. Böylelikle insanları davranış konusunda disipline etmek hedeflendiği açık. O bakış açısı din uzmanlarının alanı içinde. Kuşkusuz, konuyla ilintili en önemli yapıtı anmadan geçmek doğru olmayacak. Dante’nin 14. Yüzyılın ilk yarısında kaleme aldığı 14.233 dizelik “Tanrısal Komedya”sı, “Cehennem”, “Araf” ve “Cennet” bölümlerinin betimlendiği 14.233 dizelik en uzun soluklu yapıt dünya yazınının temel taşlarından birisi sayılır.                                        

Burada dillendirilmeye çalışılan yorum resim sanatına zengin bir malzeme sağlaması yönünden gündemimize alındı. Sırayı renkler ve onlar üzerinde simgeleşen kavramlara bırakalım:                                             

Beyaz atlı; başında taç, elinde ok ve yay bulunan bir binicidir.  Tanrı’nın dünyasını, yaşamı ve umudu betimler. İnsanın her koşulda umudunu koruması gerekliliğini vurgular.                                                                                                                                                                            

Kırmızı atlı, taşıdığı büyük kılıcıyla savaş ve iktidar kavramlarını barındırır üzerinde.                                            

Siyah atlı, elinde teraziyle dünyayı dolaşan bir gezgindir. Terazisiyle gezdiği yerlerde kıtlığı ölçer. Bilir ki savaşlarla birlikte kıtlık da ortaya çıkar.                                                                                                                        

Soluk atlı, adından da anlaşılacağı gibi solgun ve kansız bir at üzerindedir. Veba ve dolayısıyla ölümle bütünleşmiştir. Çünkü kitabın yazıldığı dönemde en büyük salgın vebadan başkası değil. İnsanları kitleler halinde yok eden tehlikeli bir kavram. Elinde taşıdığı orakla bütünleşen bir görüntüye sahip.  Dört atlı dünyayı birlikte dolaşarak her yere taşıdıkları nitelikleri götürüyorlar.                                                                                                                                                  

Burada değinilen kavramların insanlığın temel sorunları olduğu konusuna kuşku yok. Din kitabında ele alınması gerçekliği vurgulaması bağlamında anlamlı.  Ama bir başka anlamlılık sorunun güncelliğinde yatıyor. Günümüzde veba değil ama bir başka salgının küresel saldırısı karşısında yaşananlar ve yaşanacaklar konusu her alanda bilim insanlarının gündeminde baş sırada yer almakta. İlginç olanı baştan da vurgulandığı gibi böylesi büyük bir salgın ortamında geçmişin dinsel kitabında kalmış kimi kavramların anımsanması. Geçmişle güncel arasında kurulan köprü kültürel ayrımları ortadan kaldırarak onları bir noktada buluşturmakta. Çünkü ölüm gerçekliğinin yaşamdan uzaklaştırdığı insanların üretim dışına düşmesiyle birlikte her dönemde görülen kıtlık açlığa uzanan endişeleri beraberinde sürüklüyor.                                                                                                                              

Sanatçının, insanlığın bu evrensel kaygılarından uzakta kalması düşünülemezdi.  Hele de bu kötücül kavramlar dört renk üzerinden vurgulanmaya çalışılmışsa daha bir önem kazanıyor olayın kendisi. Birbirinden ayrı kültüre sahip toplumlarda görülen aynı ad altındaki resimler bu açıdan sanatın evrenselliğini vurgulaması bakımından oldukça anlamlı.      

(Tablo: Mahşerin Dört Atlısı, VIKTOR VASNETSOV-1887- “Ölüm, Kıtlık, Savaş, Yaşam Umudu”)

telgrafhanesanat.org    

Etiketler:
Mahşerin dört atlısı
Prof. Dr. Oktay Sinanoğlu’nu Tanımak-Bahattin Gemici
Edebiyat Notlarım 2 – M. Güner Demiray
Facebook'ta Paylaş Twitter Paylaş Google+'da Paylaş Tumblr
Günümüz Karmaşası-A. Celal Binzet GÜNÜMÜZ KARMAŞASI A.CELAL BİNZET Bir yıldan beri yaşam ritmimiz değişti.  Salgın or...
Günümüz Karmaşası-A. Celal Binzet
Ayvalık Atları ve Orhan Peker – A. Celal Binzet AYVALIK ATLARI VE ORHAN PEKER A.CELAL BİNZET Ayvalık’ın geçmiş kokan daracık so...
Ayvalık Atları ve Orhan Peker – A. Celal Binzet
Sigaralı Sanat Politikası – A. Celal Binzet yazdı SİGARALI SANAT POLİTİKASI A.CELAL BİNZET Yaşadığımız sürece günlük gereksinimlerim...
Sigaralı Sanat Politikası – A. Celal Binzet yazdı
Arseven’in Saray ve Sansür Anıları – A. Celal Binzet ARSEVEN’İN SARAY VE SANSÜR ANILARI A.CELAL BİNZET Dönüp dolaşıp aynı yerlerde o...
Arseven’in Saray ve Sansür Anıları – A. Celal Binzet

Yorum Kapalı.

Yazarlarımız

  • A. Celal Binzet
    Günümüz Karmaşası-A. Celal Binzet A. Celal Binzet
  • A. Cengiz Büker
    Tommaso Campanella, Altın Çağ, Çev. A.Cengiz Büker A. Cengiz Büker
  • A. Tarık Emre
    Yedirmem Size Etleri- A. Tarık Emre (öykü) A. Tarık Emre
  • Bahattin Gemici
    Aydınlanma Savaşçısı Server Tanilli-Bahattin Gemici Bahattin Gemici
  • Celal İlhan
    Sanat Olmazsa Olmaz mı, Niçin Yazarız?-Celal İlhan Celal İlhan
  • Daver Darende
    Büyükelçi Korkmaz Haktanır’ın Anısına Saygı-Daver Darende Daver Darende
  • Ertuğrul Efeoğlu
    Söylem ile Eylem Ertuğrul Efeoğlu
  • Gültekin Çoygun
    Sesim Ölürse, Rüzgar Anlatır Öykümü: DUMLUPINAR, Gültekin... Gültekin Çoygun
  • Günay Güner
    Yazar İlhan Cem Erseven’in Ardından Günay Güner
  • Işık Kansu
    KİBELE Mİ TAŞ OCAĞI MI? Işık Kansu
  • Metin Turan - BELLEK
    ÇAĞDAŞ İRAN ŞİİRİ VE FURÛĞ ÜZERİNE KISA... Metin Turan - BELLEK
  • Mucize Özünal
    Çin Odasına Girenler ve Çıkanlar – Mucize... Mucize Özünal
  • Nazım Mutlu
    “Sosyal ve Kültürel İktidar!” Nazım Mutlu
  • Öner Yağcı
    AYDINLIK BİR YAŞAM YOLUNDA EDEBİYATIMIZ Öner Yağcı
  • Sultan Su Esen
    Türkiye’de Alevi Olmak Sultan Su Esen
  • Tahsin Şimşek
    Soykırım Uygarlığı, Tahsin Şimşek, şiir Tahsin Şimşek
  • Tamer Uysal
    Yeşilçam’ın Beyaz Filmleri: Uludağ ve Sinema –... Tamer Uysal
  • Taylan Özbay
    ATATÜRK VE NÂZIM HİKMET: “DENİZ KIZI EFTALYA”... Taylan Özbay
  • Yaşar Atan
    Bu Kuş Ezgileri Oldukça – Yaşar Atan... Yaşar Atan
  • Yücel Çağlar - Mavi Köşe
    “Bize Öz Türkçe Yaraşır”-Yücel Çağlar Yücel Çağlar - Mavi Köşe
  • Zehra Tırıl
    Müziğin Evrenselliği – Zehra Tırıl Zehra Tırıl

Son Eklenenler

Tommaso Campanella, Altın Çağ, Çev. A.Cengiz Büker @-Tommaso-Campanellaİndir ...
Tommaso Campanella, Altın Çağ, Çev. A.Cengiz Büker
(LA DOBLE MURALLA – Prólogo), ENRIQUE COLLADO RUEDA, Çev. A.Cengiz Büker A-Cengiz-Buker-LA-DOBLE-MURALLA-Prologoİndir ...
(LA DOBLE MURALLA – Prólogo), ENRIQUE COLLADO RUEDA, Çev. A.Cengiz Büker
Yayıncılık Dizgicilik, A.Cengiz Büker YAYINCILIK DİZGİCİLİK             &n...
Yayıncılık Dizgicilik, A.Cengiz Büker
Sesim Ölürse, Rüzgar Anlatır Öykümü: DUMLUPINAR, Gültekin Çoygun Sesim Ölürse, Rüzgar Anlatır Öykümü: DUMLUPINAR Gültekin Çoygun Istanbul, 2009 “26 Ağus...
Sesim Ölürse, Rüzgar Anlatır Öykümü: DUMLUPINAR, Gültekin Çoygun
Cumhuriyetimizin Düşünsel Zenginliği “KADRO HAREKETİ”, Gültekin Çoygun Gultekin-C-CUMHURIYETIMIZIN-DUSUNSEL-ZENGINLIGI-KADRO-HAREKETIİndir ...
Cumhuriyetimizin Düşünsel Zenginliği “KADRO HAREKETİ”, Gültekin Çoygun

Dil

Bu Sizin Türkçeniz Olabilir mi? Tahsin Şimşek Tahsin Şimşek’in Şiire Açan Kır Karanfilleri Adlı Kitabı Yayımlandı “Bazı Kelimeler Çok Güzel” ya da Osmanlıca Sevisine Hizmet – Merve Yılmaz yazdı. Yazım (İmla), Noktalama Kurallarını Hiçe Saymak-Günay Güner R Harfinin Suçu Ne? Günay Güner yazdı
  1. Bu Sizin Türkçeniz Olabilir mi? Tahsin... Bu Sizin Türkçeniz Olabilir mi? Tahsin Şimşek
  2. Tahsin Şimşek’in Şiire Açan Kır Karanfilleri... Tahsin Şimşek’in Şiire Açan Kır Karanfilleri Adlı Kitabı Yayımlandı
  3. “Bazı Kelimeler Çok Güzel” ya da... “Bazı Kelimeler Çok Güzel” ya da Osmanlıca Sevisine Hizmet – Merve Yılmaz yazdı.
  4. Yazım (İmla), Noktalama Kurallarını Hiçe Saymak-Günay... Yazım (İmla), Noktalama Kurallarını Hiçe Saymak-Günay Güner
  5. R Harfinin Suçu Ne? Günay Güner... R Harfinin Suçu Ne? Günay Güner yazdı
  • Etkinlik
  • Haber
  • Söyleşi
  • Kitap
  • Dil
  • Öykü
  • Deneme
  • Anlatı
  • Şiir
  • Yazarlarımız
  • Künye
  • İletişim
Sitemizde yayınlanan her türlü yazı ve haber kaynak belirtilmeden kullanılamaz. Görüş ve önerileriniz için iletisim@telgrafhane.org adresine e-posta gönderebilirsiniz.
Copyright © 2017 - Telgrafhane Sanat, Her Hakkı Saklıdır.